616281181
Wraz z początkiem kolejnego roku szkolnego wielu rodziców uczniów szkół podstawowych często decyduje się na zakup plecaków – by były nowe, bardziej pojemne. Jak powinien wyglądać idealny plecak, na co zwrócić uwagę – radzi ortopeda Rehasport dr n. med. Paweł Bąkowski.
Jak powinien wyglądać idealny plecak dla ucznia z punktu widzenia ortopedy?
- Najważniejsze jest, by masa plecaka z zawartością nie przekraczała 10 procent masy ciała dziecka. Inaczej mówiąc – jeśli dziecko waży 30 kg, to plecak powinien mieć maksymalną masę 3 kg, licząc z całą jego zawartością. To potwierdzone naukowo, bo w marcu tego roku w poczytnym czasopiśmie ortopedycznym ukazało się badanie, które dało takie właśnie wyniki. Jeśli całkowita masa plecaka przekracza 10 procent wagi dziecka, to w konsekwencji prowadzi to do zaburzeń sylwetki, pojawiają się bóle głowy, szyi i kręgosłupa. Niekorzystne działanie zbyt ciężkich plecaków jest więc ewidentne.
W polskich warunkach spełnienie tego założenia „10 procent” jest realne?
- W naszym kraju istnieje rozporządzenie, wydane chyba przez ministra edukacji, że maksymalna masa plecaka nie może być większa niż 15 procent masy ciała dziecka. W żaden sposób nie jest to respektowane przez szkoły. Z badań Urzędu Statystycznego wynika, że z ogromnej większości przypadków plecaki są znacznie cięższe.
Czyli: ważymy plecaki naszych dzieci i reagujemy, jeśli są za ciężkie?
- Tak, z mojego punktu widzenia, nie tylko jako lekarza, ale i rodzica, to podstawowe zadanie. Jeśli jest za ciężki, trzeba wyrzucić połowę niepotrzebnych rzeczy albo część zostawić w szkole. W wielu placówkach edukacyjnych jest to już możliwe, są stworzone warunki do zostawiania podręczników.
A jeśli zastaniemy przypadek zbyt ciężkiego plecaka i nie ma co z niego wyrzucić, powinniśmy reagować u nauczycieli czy dyrektora szkoły? Jaka jest granica, przy której powinniśmy tak czynić: owo 10 czy może 15 procent masy ciała dziecka?
- Jeśli palenie papierosów jest szkodliwe, to zalecamy by nie ich nie palić. Jeśli jest udowodnione, że plecaki cięższe niż 10 procent wagi ciała są szkodliwe dla dzieci, to musimy reagować już po przekroczeniu tej granicy. Nie można iść tu na skróty i zmieniać światowych zaleceń na polskie warunki, bo u nas jest „trochę inaczej”. Jeśli plecak jest za ciężki, trzeba iść do szkoły porozmawiać, a wcześniej pomóc wnieść taki plecak do szkoły.
Usytuowanie plecaka też ma znaczenie?
Tak, on musi być odpowiednio ułożony na plecach. Nie może być za wysoko ani za nisko, bo to powoduje zaburzenia sylwetki. Istotne jest to, by górna część plecaka znajdowała się na wysokości połowy łopatek lub bardziej fachowo – w połowie długości tylnej międzyłopatkowej części pleców. Jeśli będzie wyżej, ucierpi szyja, a jeśli za nisko – miednica i odcinek lędźwiowy kręgosłupa. No i zostaje jeszcze kwestia szerokości pasków czy rączek plecaka. Też radziłbym zwrócić uwagę, czy nie są za wąskie lub za szerokie. Ciało dziecka jest bardziej podatne na odkształcenia niż u dorosłych i powinniśmy sprawdzić, czy nie wżynają się one w barki albo nie nie uciskają szyi.
Czy rozwiązaniem tych problemów nie jest plecak na kółkach?
Żyjąc w idealnym świecie taki plecak jest niekorzystny, bo masę trzeba ciągnąć i jest się wówczas skręconym. No i dodatkowo podnosić. Z punktu widzenia ergonomii rozkładu obciążeń, plecak powinien być symetryczny i lepiej go pchać niż ciągnąć. Oczywiście w warunkach polskich, mając do wyboru czy dziecko ma nosić ciężki plecak czy go ciągnąć, to korzystniejszą opcją jest ta druga. Powtórzę jednak: nie wolno iść na skróty, lepiej rozważyć, co jest w nim w środku i z czego można zrezygnować. Jeśli zmniejszenie jego wagi nie jest możliwe, wtedy postawiłbym na plecak na kółkach.
Sztywność plecaka i jego tylnej ścianki – na to też powinniśmy zwrócić uwagę?
U młodszych dzieci plecak powinien być bardziej sztywny niż wiotki, bo im sztywniejszy, tym łatwiej równomiernie rozłożyć wewnątrz zawartość. Większego znaczenia to jednak nie ma.
Rozmawiał Andrzej Grupa
Rehasport, to klinika ortopedyczna, której jakość opieki potwierdzona jest certyfikatem FIFA Medical Center of Exellence. Dzięki doświadczeniu specjalistów oraz wypracowaniu unikalnych metod leczenia, w fachowy sposób prowadzimy Pacjentów po urazach, wypadkach, chorobach zwyrodnieniowych, wadach postawy i wielu innych. Ścisła komunikacja lekarza, fizjoterapeuty i zespołów diagnostycznych pozwala na postawienie precyzyjnej diagnozy oraz kompleksową opiekę.
Sprawdź listę specjalistów w wybranej placówce:
Poznań Szpital w Poznaniu Gdańsk Konin
Teraz jesteśmy także w Warszawie!
Ortopeda Warszawa Fizjoterapia Warszawa Rehabilitacja Warszawa
