Świadomy biegacz

Opis badania

Niewłaściwa technika podczas pokonywania dużych dystansów może doprowadzić do poważnych kontuzji. Największym zagrożeniem są: bieganie na piętach (zbyt duże kroki), stawianie stopy na podłożu ze znacznym wyprzedzeniem bioder (tzw. overstride), zbyt niskie unoszenie kolan, brak pracy ramion (wpływa na kołysanie bioder).

Innym elementem wpływającym na pojawienie się kontuzji może być zaburzenie w symetrii ciała wywołane: różnicą w długości kończyn, osłabieniem którejś z kończyn z powodu przebytych urazów lub chorobą zwyrodnieniową stawów.

Niewłaściwa technika oraz biomechanika biegu może doprowadzić do kontuzji.

  • kolano biegacza
  • zespół gęsiej stopy
  • chondromalacja rzepki
  • przeciążenia lędźwiowego odcinka kręgosłupa
  • zmęczeniowe złamanie kości śródstopia lub podudzia
  • tendinopatia ścięgna Achillesa i rozcięgna podeszwowego

Wychwycenie tych elementów samemu jest praktycznie niemożliwe. Warto więc skonsultować się z trenerem i przeprowadzić analizę techniki biegu w klinice Rehasport. Program "Świadomy biegacz" składa się z testu trwającego ok. godziny i składającego się z trzech elementów: oceny biomechaniki, oceny techniki i oceny asymetrii.

Dokonuje się to na ruchomej bieżni, a do oceny wykorzystywana jest kamera oraz specjalistyczna aplikacja analizująca składowe elementy techniki biegu. W trakcie badań ocenie zostaje poddana stopa (pod jakim kątem dotyka podłoża, może tu dojść do pronacji lub supinacji), a także jaką częścią dotyka ona podłoża i pod jakim kątem. Podobnie podudzie – pod jakim kątem ustawia się w stosunku do podłoża podczas kontaktu z podłożem. Ważną częścią produktu jest sprawdzenie biomechaniki biegu, a także sprawdzenie asymetrii nóg.

Ocena biomechaniki biegu
Biomechanikę biegu oceniamy poprzez precyzyjny pomiar czasu kontaktu z podłożem i czasu bez kontaktu z podłożem podczas kolejnych 9 kroków biegu na ruchomej bieżni. Na podstawie powyższych danych, masy ciała i długości nóg badanego, możemy wyliczyć dodatkowe parametry jak: kadencja biegu, pionowa oscylacja środka masy czy tzw. sztywność nóg, maksymalna relatywna siła generowana podczas kontaktu z podłożem. Parametry te wpływają na ekonomikę biegu, która jest jedną z podstawowych wartości w przewidywaniu osiągów biegowych.

Ocena techniki biegu
Podczas tego etapu, dla każdej z nóg w momencie kontaktu z podłożem, oceniane są 3 kluczowe parametry: pronacja / supinacja (pod jakim kątem stopa dotyka podłoża w płaszczyźnie czołowej), którą częścią stopy biegacz dotyka podłoża: pięta, palce, śródstopie i pod jakim kątem (w płaszczyźnie strzałkowej), kąt podudzia w stosunku do podłoża podczas kontaktu stopy z podłożem (w płaszczyźnie strzałkowej). Parametry będące poza wyznaczoną skalą mogą wpływać na ekonomikę biegu, lub potencjalnie mogą stać się przyczyną kontuzji przeciążeniowych.

Ocena asymetrii biegu
Asymetria nóg, mierzona jako różnica procentowa czasu kontaktu każdej z nóg z gruntem podczas biegu, umożliwia szybkie wykrywanie funkcjonalnego dysbalansu kończyn dolnych, a także ich ewentualne zmiany w czasie np. procesu wychodzenia z kontuzji. Asymetria nóg podczas biegu może prowadzić z czasem do kontuzji przeciążeniowych w obrębie kończyn dolnych.

Korzyści

Ocena mechaniki i techniki biegu jest istotnym elementem prewencji i rehabilitacji urazów biegowych, a także monitoringu ekonomiki biegu. Pozwala minimalizować ryzyko odniesienia kontuzji biegowych, pomaga dokonać właściwych korekt w prowadzeniu treningów. Program kierowany jest do wszystkich początkujących i średniozaawansowanych biegaczy, a w szczególności do osób, które planują rozpocząć przygodę z tym coraz bardziej popularnym sportem.

Dalsza procedura

Po przeprowadzeniu kompletnej analizy techniki i biomechaniki biegu, na podstawie uzyskanych wyników, badana osoba dostaje dalsze rekomendacje.

  • W przypadku, gdy badane parametry są w normie, biegacz może bezpiecznie kontynuować swój własny program treningowy z rozważeniem przejścia kontrolnej analizy biegu po 1-2 latach.
  • W przypadku, gdy oceniane parametry techniki biegu wykraczają poza normę, biegacz otrzymuje zalecenie konsultacji trenerskiej, na której skorygowane zostaną u niego niewłaściwe elementy techniki, pozna prawidłowy wzorzec biegowy, otrzyma odpowiednie ćwiczenia do zastosowania w warunkach domowych.
  • W przypadku, gdy oceniane parametry biomechaniki oraz symetrii biegu wykraczają poza normę, biegacz otrzymuje zalecenie konsultacji fizjoterapeutycznej, na której rehabilitant dokona dalszej analizy przyczyn niewłaściwej biomechaniki i symetrii, wynikających najprawdopodobniej z ew. przebytych urazów, przeciążeń, asymetrii anatomicznej lub funkcjonalnej, lub ograniczonego zakresu ruchu.

Wytyczne

Do odbycia badań potrzebny jest strój sportowy (koszulka, spodenki, obuwie biegowe). Program wykonujemy w Rehasport Poznań, Rehasport Gdańsk oraz Rehasport Warszawa.