Czynniki ryzyka uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego wśród piłkarek nożnych

Badacz: dr n. k. f. Monika Grygorowicz, lek. med. Maciej Pawlak

Celem pracy było teoretyczne wprowadzenie do analizy modyfikowalnych i niemodyfikowalnych czynników ryzyka uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego (WKP).

W opracowaniu w uporządkowany sposób przekazano informacje, które mają znaczenie dla występowania tego urazu sportowego wśród piłkarek. Wśród modyfikowalnych czynników omówiono wpływ dominacji mięśnia czworogłowego uda w sposobie kontroli nerwowo-mięśniowej charakterystycznych dla piłki nożnej czynności ruchowych, zaburzenia równowagi mięśniowej pomiędzy mięśniem czworogłowym uda a grupą mięśni kulszowo-goleniowych oraz efekt dominacji kończyny dolnej. Opisano także znaczenie poziomu przygotowania tlenowego i motorycznego w redukcji liczby tego urazu sportowego oraz scharakteryzowano zależność pomiędzy wystąpieniem uszkodzenia WKP a nawierzchnią boiska, na której grają/trenują piłkarki nożne. W pracy przybliżono uwarunkowania biomechaniczne, które także wpływają na większą liczbę uszkodzeń WKP w grupie kobiet w porównaniu do grupy mężczyzn. Wśród niemodyfikowalnych czynników omówiono kwestie związane z płcią i wynikającymi z niej uwarunkowaniami anatomicznymi i hormonalnymi mającymi znaczenie dla ryzyka uszkodzenia WKP. Przedstawiono także wyniki badań analizujących zależność pomiędzy wiekiem i poziomem umiejętności a liczbą urazów sportowych oraz wpływ poprzedniego uszkodzenia na ryzyko kolejnego uszkodzenia WKP.

W pracy podkreślono fakt, iż pomimo opisanych czynników ryzyka uszkodzenia WKP w grupie piłkarek nożnych, faktyczna predykcja tych kontuzji jest trudna do jednoznacznego określenia. Wynika to z metodologii badań i wypływających z niej ograniczeń. Badania retrospektywne i kliniczno-kontrolne nie w pełni pozwalają na wieloczynnikową analizę, która powinna być przeprowadzona w grupie zawodniczek w kontekście kompleksowej oceny ryzyka urazów sportowych kończyn dolnych. Z kolei w badaniach prospektywnych, gdzie jednym ze sposobów oceny ryzyka jest np.: ocena wiotkości stawowej albo poziomu siły mięśniowej, jest bardzo trudno uzyskać wartości tych parametrów bezpośrednio po urazie wskutek bólu towarzyszącego temu uszkodzeniu [1]. Dodatkowo, podkreślono, że częstym ograniczeniem publikowanych prac i ich bezpośredniego zastosowania w przewidywaniu urazów sportowych jest także niewystarczająca liczebność poszczególnych grup (np.: kobiet z uszkodzeniem WKP i kobiet bez uszkodzenia WKP). Przy zbyt niskiej liczebności badanych osób w porównaniu do liczby analizowanych czynników (np. w trakcie przeprowadzenia analizy wieloczynnikowej) istnieje duże ryzyko popełnienia błędu statystycznego II rodzaju, i tym samym uzyskania wyników obarczonych błędem [2].

W związku z wysokim odsetkiem występowania uszkodzenia WKP wśród piłkarek, i ogromnym zainteresowaniem tym tematem w grupie zawodniczek i trenerów, istotna wartość pracy leży w przybliżeniu polskiemu czytelnikowi czynników ryzyka uszkodzenia WKP w grupie piłkarek nożnych.

Pełen opis badania można znaleźć w pracy:

Grygorowicz M., Pawlak M. Risk factors for anterior cruciate ligament injury in female foot-

ball players. Issue Rehabil. Orthop. Neurophysiol. Sport Promot. 2016; 17: 87–104.

Link do artykułu: https://ironsjournal.org/wp-content/uploads/2016/12/Grygorowicz-i-Pawlak.pdf 

Literatura:

1. Murphy DF, Connolly DAJ, Beynnon BD. Risk factors for lower extremity injury: a review of the literature. Br J Sports Med. 2003;37(1):13-29.
2. Barber-Westin S, Noyes F. Objective criteria for return to athletics after anterior cruciate ligament reconstruction and subsequent reinjury rates: a systematic review. Phys Sportsmed. 2011;39(3):100-110.