Termolezja – na czym polega?
Długotrwały ból może w znaczący sposób wpływać na codzienne życie i uniemożliwiać wykonywanie podstawowych czynności. Dotyczy to choćby bólów głowy, pleców czy np. bólu pochodzącego ze stawów (m. in. kolanowego, biodrowego bądź krzyżowo-biodrowego). Celem ablacji jest zablokowanie przekazywania impulsów nerwowych w obrębie włókien, które odpowiadają za odczuwanie bólu. W tym celu umieszcza się niewielką elektrodę emitującą odpowiednią temperaturę uzyskaną przy pomocy fal radiowych o konkretnej długości. Prąd powoduje rozgrzanie tkanek do temperatury ok. 70-90 stopni Celsjusza przez czas ok. 90 do 120 sekund. Takie działania niszczą tkanki w promieniu kilku milimetrów, co z kolei pozwala bardzo precyzyjnie unieszkodliwić nerwy przekazujące dalej ból. Efektem jest ulga i zaniechanie odczuwania bólu.
Termolezja - wskazania
Ablacja może być stosowana w leczeniu bólu kręgosłupa, a także w wielu przypadkach klinicznych, jak np. zwyrodnienie stawów kolanowych, skokowych i biodrowych. Jest też sposobem leczenia radikulopatii i bólów neuropatycznych, na które zwykle nie działają inne metody nieinwazyjne czy leczenie farmakologiczne. Dochodzi wtedy do podrażnienia i błędnego przewodnictwa impulsów w nerwach czuciowych.
Wskazaniem do zastosowania tego zabiegu są także: mechaniczne bóle różnych odcinków kręgosłupa np. kręgosłupa lędźwiowego lub kręgosłupa szyjnego spowodowane chorobą zwyrodnieniową stawów międzywyrostkowych, bóle osteoporotyczne, bóle wynikające z choroby nowotworowej czy chorób naczyniowych, ale także bóle będące efektem choroby zwyrodnieniowej stawów.
Kto może uzyskać zgodę na zabieg termolezji?
Aby poddać się ablacji, trzeba uzyskać zgodę po konsultacji z lekarzem, który decyduje o kwalifikacji. W tym celu:
- lekarz przeprowadza wywiad ogólny. Musi bowiem wiedzieć, w którym miejscu odczuwany jest ból, jaki jest jego charakter oraz nasilenie. Pacjent zostaje poinformowany o możliwych skutkach ubocznych, a także szansach na skuteczność leczenia;
- lekarz przeprowadza dokładne badania, w tym także neurologiczne i ortopedyczne, a także badania dodatkowe: RTG, MR, KT czy badania laboratoryjne;
- stosuje blokadę diagnostyczną, która pozwala określić poziom bólu przewlekłego, zdaniem Pacjenta.
Od tego wyniku może zależeć skuteczność termolezji.
Jak wygląda zabieg termolezji?
Zabieg termolezji wykonywany jest przez lekarza w warunkach sali operacyjnej lub gabinetu zabiegowego. Następuje wkłucie igły w okolice nerwu, pod kontrolą urządzeń diagnostycznych, a wewnątrz tej igły umieszczona jest elektroda, która podłączona została do generatora RF. Taki zabieg może być przeprowadzany w kilku punktach w trakcie jednej sesji. Jeśli elektroda jest zlokalizowana prawidłowo, wykonuje się klasyczny zabieg ablacji. Na nakłute miejsce założony zostaje opatrunek, a pacjent wkrótce zostaje wypisany do domu. Zabieg taki trwa zwykle kilkadziesiąt minut, przeważnie – ok. godziny.
Termolezja jest metodą małoinwazyjną, w przeważającej większości przypadków prowadzi to do zmniejszenia bólu. Żaden lek czy preparat medyczny nie jest wstrzykiwany do stawu – dzięki temu, że proces odbywa się poza torebką stawową, można wykonać termolezję np. przed- lub po operacji kolana. Stanowi ona skuteczną alternatywę dla zastrzyków kortyzonu, podania kwasu hialuronowego czy nawet zabiegu operacyjnego, mającego zmniejszyć ból, jeśli nie da on pożądanego efektu.
Zabieg nie jest bolesny – wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym. Jest to również zabieg bardzo bezpieczny dla zdrowia pacjenta, o ile wykonuje go wykwalifikowany specjalista.
Przygotowanie do zabiegu ablacji
Przygotowanie do termolezji nie różni się specjalnie od przygotowania do innych zabiegów ortopedycznych. Pamiętaj aby:
- zgłosić lekarzowi fakt przyjmowania leków czy przechodzenia chorób przewlekłych, a także zakres uczuleń, jeśli jesteś na coś uczulony/a. Lekarz poinformuje Cię o tym, jakie dawki można stosować,;
- pamiętaj, aby nie pić w ciągu dwóch godziny poprzedzających zabieg, a także nie jeść w czasie czterech godziny poprzedzających zabieg,;
- nie stosuj tego dnia przed zabiegiem perfumów, dezodorantów, a także kremów kosmetycznych,;
- zażyj kąpieli, jeśli jest to możliwe,
- ubierz się wygodnie, unikaj obcisłych ubrań,
- zaplanuj sobie powrót do domu, najlepiej poprzez osobę towarzyszącą.
Termolezja jest zabiegiem bezpiecznym (powikłania nie występują), a jej skuteczność jest dość wysoka, sięga ok. 80 procent. Pozytywne efekty po terapii utrzymują się zwykle około dwunastu miesięcy, choć czasem okres ten jest o połowę dłuższy. Co ważne, w tym czasie regenerują się uszkodzone podczas zabiegu włókna nerwowe. Zabieg można powtarzać.
Skutki uboczne termolezji
Jak każdy zabieg, ablacja też może powodować działania niepożądane. Przede wszystkim związane są one z wcześniejszym nakłuciem – mogą pojawiać się kilkudniowe bóle miejscowe w tych miejscach, pojawić się może miejscowe zakażenie bądź też przeczulica skóry. To przeważnie jest naturalna reakcja organizmu na zewnętrzną interwencję, nie ma więc co wpadać w panikę. Warto w pierwszych dniach po zabiegu ograniczyć aktywność fizyczną i więcej wypoczywać. Jeśli wszelkie dolegliwości bólowe ustąpią, warto zacząć rehabilitację ruchową, zgodnie z zaleceniami lekarza czy fizjoterapeuty.
Przeciwwskazania do zabiegu termolezji
Nie wszyscy pacjenci mogą poddać się termolezji. Przeciwwskazania dotyczą przede wszystkim osób, które w krótkim czasie poprzedzającym miały udar mózgu bądź zawał serca, mają zmiany zapalne skóry w potencjalnym miejscu nakłucia, są w ciężkim stadium niektórych chorób. W przypadku kobiet w ciąży, jeśli zabieg jest wykonywany od kontrolą RTG, termolezja nie powinna być stosowana z uwagi na stosowane promieniowanie jonizujące.
Zabieg termolezji realizowany jest w Rehasport w Poznaniu.