616281181
Nie tylko więzadło krzyżowe
W kolanie, oprócz więzadła krzyżowego przedniego, występuje również więzadło krzyżowe tylne oraz więzadło poboczne boczne oraz przyśrodkowe. To główne stabilizatory kolana w każdej płaszczyźnie. Więzadło krzyżowe tylne jest bardzo wytrzymałe na uszkodzenia, ma dodatkowo duży potencjał do gojenia i w rzadkich przypadkach wymaga zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego. Więzadło poboczne przyśrodkowe również jest mocnym stabilizatorem stawu kolanowego. Ma kilka warstw i świetnie goi się nieoperacyjnie. Więzadło poboczne boczne to więzadło, które wchodzi w skład całego kompleksu więzadeł, które stabilizują staw od boku i zabezpieczają przed urazami szpotawiącymi. To najrzadziej uszkadzane więzadło w kolanie.
Czym jest więzadło krzyżowe przednie ACL
Więzadło krzyżowe przednie jest jednym z głównych stabilizatorów kolana. Zapobiega ślizganiu się stawu podczas uprawiania sportu, jak i innych czynności wymagających nagłych zatrzymań czy zwrotów. Niestety więzadło krzyżowe ACL nie jest tak odporne na uszkodzenia. Naderwane więzadło krzyżowe występuje bardzo rzadko. W momencie urazu przeważnie przerywa się całkowicie, towarzyszy temu często głośny huk, przypominający strzał z bata. Całkowicie uszkodzone więzadło krzyżowe niestety nie zrasta się i konieczna jest rekonstrukcja ACL.
Ostatnimi laty głośno w świecie ortopedii zrobiło się z powodu odkrycia „nowego” więzadła w kolanie, jakim jest więzadło przednio-boczne tzw. ALL. Nic bardziej mylnego! Pierwsze wzmianki o tej strukturze napotykamy w doniesieniach Paula Segonda z 1879 roku! Przez dekady więzadło to zostało zapomniane. Wraz z rozwojem biomechaniki stawów oraz zaawansowanych sposobach rekonstrukcji więzadłowej w kolanie udowodniono, iż ALL rzeczywiście istnieje, zrywa się i często wymaga naprawy.
Dlaczego więzadło krzyżowe się zrywa?
Wymienione więzadła w kolanie to nie jedyne stabilizatory tego stawu. Najważniejszym stabilizatorem stawu kolanowego jest MÓZG. To dzięki dobrej koordynacji ruchowej oraz sprawności nerwowo-mięśniowej jesteśmy w stanie w sytuacjach zagrożenia urazu odpowiednio zareagować i nie doprowadzić do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego. Dlatego tak często lekarze podkreślają, że sama rehabilitacja po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego to ponad 50% sukcesu leczenia! Nie masz czasu na rehabilitację, nie podejmuj się leczenia. Nie wystarczy jedynie odbudować siłę mięśniową oraz dobre zakresy ruchu w stawie. Najdłużej i najtrudniej jest wypracować wszystko to, co rozumiemy przez prewencję urazów – tj koordynację, dynamikę i stabilizację.
Wraz z popularyzacją sportu w społeczeństwie, coraz więcej osób mierzy się z dużymi przeciążeniami rotacyjnymi. Brak dobrego przygotowania motorycznego, a nawet dobrej rozgrzewki doprowadza często do sytuacji, że nasz mózg mimo dobrych chęci, nie radzi sobie podczas jazdy na nartach, grze w piłkę, squasha itd., a efektem jest zerwanie więzadła krzyżowego przedniego.
Objawy uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego ACL
Zerwane więzadło krzyżowe objawy ma charakterystyczne. Typowy uraz więzadła krzyżowego przedniego związany jest ze skręceniem stawu oraz przeprostem i powiązany jest z charakterystycznym dźwiękiem „pop”, który towarzyszy zerwaniu więzadła. Zazwyczaj występują dość silne dolegliwości bólowe, problem z pełnym wyprostem. Pojawia się również obrzęk w obrębie stawu.
Zerwane więzadło krzyżowego - pierwsza pomoc?
- Nie obciążać kontuzjowanej nogi
- Odpoczywać i ograniczać ilość ruchu
- Schładzać staw
- Zastosować bandaże uciskowe (elastyczne)
- Starać się trzymać kończynę powyżej linii serca
- Skontaktować się z lekarzem
Zerwane więzadło krzyżowe przednie ACL - diagnostyka
Uraz więzadła krzyżowego przedniego ACL diagnozuje się poprzez wywiad z Pacjentem, ocenę stanu klinicznego kolana oraz serię testów fizykalnych. Pomocne są także badania obrazowe. Dzięki RTG możemy wykluczyć ewentualne złamania w obrębie stawu. USG oraz Rezonans Magnetyczny pozwalają zdiagnozować uszkodzenia innych struktur w kolanie, które bardzo często towarzyszą zerwaniu ACL takich jak: łąkotka czy torebka stawowa.
Czy zerwane więzadło krzyżowe przednie bez operacji jest trwałe?
Zerwane więzadło krzyżowe nie zregeneruje się samo. Jednakże rekonstrukcja więzadła krzyżowego nie zawsze jest wymagana. Większość osób z uszkodzonym ACL nie będzie miała problemów z niestabilnością stawu kolanowego w pracy i innych podstawowych, codziennych czynnościach. Wykonując odpowiednie ćwiczenia prowadzące do wzmocnienia mięśni oraz poprawy stabilizacji całego ciała większość osób będzie mogła uprawiać amatorsko takie sporty jak: pływanie, rower czy bieganie. Osoby pracujące fizycznie, uprawiające sport wymagający dużej ilości startów, zatrzymań, zmian kierunków biegu, również mogą próbować leczyć się zachowawczo, jednak w ich przypadku prawdopodobieństwo wyeliminowanie niestabilności kolana w ten sposób, jest o wiele mniejsze.
Gdy występuje uszkodzone więzadło krzyżowe, poziom niestabilności zależy od bardzo wielu czynników: wieku, siły i wytrzymałości mięśniowej, ogólnej stabilizacji ciała oraz poziomu aktywności sportowej. Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego zalecana jest przez większość ortopedów osobom młodym, aktywnym fizycznie oraz tym, którym niestabilność kolana przeszkadza w życiu codziennym. Zerwaniu więzadła krzyżowego przedniego często towarzyszą inne urazy. Np. uszkodzenie łąkotki może powodować przewlekły ból, blokowanie się stawu, obrzęk.
Zerwane więzadło krzyżowe leczenie
Do dnia dzisiejszego powstało wiele sposobów leczenia urazów więzadła krzyżowego ACL. Mimo tak dobrze poznanej anatomii i biomechaniki stawu kolanowego nadal powstają nowe założenia i nowe sposoby leczenia! Naprawa więzadła krzyżowego poprzez szycie – tzw Internal Bracing, rekonstrukcja więzadła krzyżowego przy użyciu sztucznych taśm, ścięgien od dawcy, ścięgien pacjenta, czy różnych ścięgien własnych pacjenta.
Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL - kiedy wykonać operację
Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL powinna być wykonana niezwłocznie – do 10 dni od urazu. Taki scenariusz rekomendowany jest zawodowym sportowcom, dla których niezwykle istotny jest szybki powrót na areny zmagań. Dla zdecydowanej większości osób, które doznawały zerwania więzadła krzyżowego przedniego, rekomendowanym rozwiązaniem jest rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL wykonana po kilku tygodniach od urazu. W okresie między urazem, a operacją niezwykle istotna jest rehabilitacja, która pozwoli odbudować pełen zakres ruchu, siłę oraz wytrzymałość mięśniową.
Zerwane więzadło krzyżowe leczenie – rekonstrukcja
Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL rozpoczyna się od usunięcia uszkodzonego fragmentu więzadła krzyżowego przedniego pozostawiając jego kikut. Następnie wyznaczamy miejsce wiercenia kanału w kości udowej. Precyzyjnie mierzymy i wykonujemy pierwszy otwór, który posłuży do mocowania przeszczepu. Kolejnym etapem rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego jest przygotowanie miejsca, w którym wykonany zostanie drugi kanał. Zaznaczamy punkt wiercenia, nie usuwając pozostałości zerwanego więzadła krzyżowego tak, aby dokładnie w tym samym miejscu powstał kanał piszczelowy. Po wywierceniu kanałów przeprowadzamy przez nie nitkę prowadzącą. Po tej nitce wprowadzamy wcześniej przygotowany przez drugiego lekarza przeszczep i stabilizujemy go. Upewniamy się, że przeszczep został poprowadzony prawidłowo poprzez sprawdzenie, czy możliwy jest pełen wyprost stawu kolanowego. Operację kończy założenie szwów oraz opatrunku. Warunkiem prawidłowo wykonanej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego jest bardzo precyzyjne wyznaczenie miejsc wierceń oraz prawidłowe wykonanie kanałów, w których mocowany jest przeszczep.
Czytaj więcej o rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL - przebieg operacji krok po kroku.
Zerwane więzadło krzyżowe ile trwa leczenie?
- Rehabilitacja pod okiem fizjoterapeuty już dzień po zabiegu.
- Wyjście ze szpitala po dwóch dobach.
- Usunięcie szwów oraz kontrola u lekarza zazwyczaj 10-14 dni po zabiegu.
- Chodzenie bez kul po 3-6 tygodniach
- Powrót do maksymalnej sprawności, w tym uprawiania sportu, po około 6 miesiącach.
Dlaczego zabieg rekonstrukcji więzadła krzyżowego w Rehasport?
Posiadamy duże doświadczenie w operacjach artroskopowych rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL. Prowadzimy własne badania nad biomechaniką i wytrzymałością na zerwanie używanych przeszczepów. Jesteśmy w stanie coraz lepiej dobierać metody naprawy uszkodzenia więzadła w zależności od preferencji sportowych naszych Pacjentów, jak również od ich wieku, budowy anatomicznej oraz od urazów towarzyszących. W naszych operacjach wykorzystujemy ścięgna gęsiej stopki, więzadła rzepki, ale również ścięgna mięśnia czworogłowego uda. Operując uszkodzone więzadło krzyżowe stosujemy dodatkowo najnowsze implanty wzmacniające wytrzymałość przeszczepów w postaci taśm, dodatkowych elementów mocujących jak endobuttony, guziki, śruby biowchłanialne.
W zależności od morfologii urazów wykonujemy jednoczasowe rekonstrukcje więzadła ALL. W wielu przypadkach sam staw kolanowy, to nie jedyna przyczyna uszkodzenia więzadła ACL. Często kształt kości piszczelowej i udowej, zaburzenia osi i rotacji kończyn doprowadzają do uszkodzeń więzadłowych. W naszych pracowniach radiologicznych wykonujemy specjalistyczne badania radiologiczne, dzięki którym jesteśmy w stanie bardzo dokładnie określić dysfunkcje anatomiczne kończyn. Kiedy tak się dzieje, oprócz rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL wykonujemy osteotomie korekcyjne, aby zminimalizować ryzyko ponownego uszkodzenia więzadła w przyszłości.
Zerwane więzadło krzyżowe rehabilitacja
Bazując na naszym wieloletnim doświadczeniu oraz współpracy z najlepszymi polskimi sportowcami, opracowaliśmy zaawansowany program rehabilitacji po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL, który pozwoli bezpiecznie i szybko wrócić do maksymalnej sprawności. Jednak operacja to dopiero połowa sukcesu, a o ostatecznym powodzeniu zadecyduje proces rehabilitacji i Twoje zaangażowanie. Rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL trwa 24 tygodnie. Pamiętaj jednak, że ten okres może ulec zmianie i jest zawsze dostosowywany do Twoich postępów przez lekarza i fizjoterapeutę.
Na pierwszej rehabilitacji po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL pojawisz się w Rehasport 14 dni po zabiegu, zaraz po wizycie kontrolnej u lekarza. W pierwszych tygodniach intensywnej rehabilitacji będziemy się starać by zminimalizować dolegliwości bólowe, skupiać się na redukcji obrzęku, przywróceniu pełnego zakresu ruchu stawu kolanowego, a także odbudowie siły mięśniowej. Po około trzech tygodniach będziesz zdolny do prowadzenia pojazdu, a 4 tygodnie po zabiegu będziesz mógł poruszać się bez kul.
Pierwszy etap rehabilitacji zakończy Biomechaniczna Ocena Funkcjonalna (BOF), którą wykonamy w dwunastym tygodniu po zabiegu. Od jej wyniku uzależnione będzie włączenie do Twojego programu rehabilitacji ćwiczeń dynamicznych. W kolejnych tygodniach ilość spotkań z fizjoterapeutą ulegnie zmniejszeniu na rzecz samodzielnego wykonywania zadanych ćwiczeń. W tym czasie rekomendujemy regularne spotkania z trenerem przygotowania motorycznego Rehasport. 24 tygodnie po operacji wykonamy kolejną Biomechaniczną Ocenę Funkcjonalną. Uzyskanie dobrych wyników pozwoli Tobie bezpiecznie wrócić do uprawiania sportu z pełnym obciążeniem i tym samym Twój program rehabilitacji dobiegnie końca. Dobrze wykonana rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL oraz rehabilitacja pozwalają na powrót do sportu na wysokim poziomie.
Rekonstrukcja ACL Poznań
Dowiedz się jak wygląda operacja rekonstrukcji ACL w szpitalu Rehasport w Poznaniu: https://www.rehasport.pl/rekonstrukcja-acl-poznan/
Powiązane artykuły:
Poznaj różne możliwe przyczyny powodujące ból kolana.
Bibliografia:
- Science Direct - The Knee - "Biomechanical characteristics of the knee joint in female athletes during tasks associated with anterior cruciate ligament injury" - Yasuharu Nagano, Hirofumi Ida, Masami Akai, Toru Fukubayashi - Volume 16, Issue 2, March 2009, Pages 153-158
- Physiopedia - "Anterior Cruciate Ligament (ACL) Injury"
- National Library of Medicine - "Anterior Cruciate Ligament Knee Injuries" - Jennifer Evans; Jeffery l. Nielson.
- Ortho Bullets - "ACL Tear" - Matthew J. Steffes MD, Patrick C. McCulloch MD, Mark Miller MD
