616281181
Podstawową funkcją mięśni tworzących gęsią stopkę jest zginanie stawu kolanowego, rotacja uda do wewnątrz oraz dynamiczna stabilizacja kolana przeciwdziałająca koślawieniu kolan. Schorzenie to jest bardzo często spotykane u długodystansowych biegaczy, gdy pod wpływem występowania nadmiernego tarcia może powstać lokalny stan zapalny struktur okołostawowych (kaletki, ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych).
Gęsia stopka - objawy
Typowymi objawami gęsiej stopki jest ból zlokalizowany po przyśrodkowej stronie stawu kolanowego pojawiający się często w nocy, oraz miejscowa sztywność nad ranem przez więcej niż godzinę, bolesność przy dotyku lub miejscowy obrzęk. Ból nasila się podczas chodzenia po schodach, a także siadania na krześle i wstawania z niego, czy wysiadania z samochodu. Objawy te nie muszą występować jednocześnie, aby stwierdzić zapalenie w obrębie rejonu gęsiej stopy. Niektórzy odczuwają symptomy jedynie podczas biegania, gdy przyczepy mięśniowe ulegają podrażnieniu przez nieprawidłowe ustawienie biomechaniczne kończyny dolnej lub błędną technikę biegu.
W zależności od tego, w jakim stopniu mięśnie kontrolujące ustawienie biomechaniczne kończyny są wydolne, ból może pojawiać się na początku, w trakcie lub na końcu przebytego dystansu. Nie bez znaczenia jest również intensywność treningów – okres zwiększenia obciążeń może być przyczyną zapoczątkowania dolegliwości. Ważna jest w tym przypadku dokładna diagnostyka, gdyż dolegliwości mogą pochodzić również z uszkodzonej łąkotki przyśrodkowej, zmian zwyrodnieniowych przyśrodkowego przedziału stawu kolanowego, uszkodzenia więzadła pobocznego przyśrodkowego, czy zapalenia tkanki tłuszczowej w obrębie przyśrodkowej strony stawu kolanowego.
Dominującymi objawami zapalenia gęsiej stopki są:
- ból o umiarkowanym nasileniu
- ból nasilający się podczas aktywności fizycznej- zwiększony dyskomfort w godzinach porannych
- zwiększone napięcie mięśni gęsiej stopy
- miejscowy obrzęk
Gęsia stopka - przyczyny
Przyczyna często leży w biomechanice ustawienia kości udowej – zwiększenia przodopochylenia miednicy, rotacji wewnętrznej kości udowej, nadmiernej pronacji tyłostopia, są to czynniki predysponujące do urazu. Przejawia się to koślawieniem kolan, nadmiernym zgięciem tułowia w stawach biodrowych (pochyleniem ciała w przód) podczas biegu, czy zapadaniem się łuku podłużnego stopy. Syndrom ten powoduje najczęściej połączenie koślawości kolan z niestabilnością więzadłową potwierdzoną przez specjalne testy ortopedyczne. Zazwyczaj przyczyną nieprawidłowego ustawienia struktur kostnych podczas pracy dynamicznej jest osłabienie siły i wytrzymałości mięśniowej obręczy miednicznej, grupy mięśni kulszowo-goleniowych, mięśnia czworogłowego oraz przywodzicieli stawu biodrowego. Istotnym czynnikiem jest również możliwość wykonywania pracy ekscentrycznej (kontrolowane wydłużanie mięśnia) przez mięśnie grupy kulszowo-goleniowej. Taki rodzaj pracy jest kluczowy dla utrzymania prawidłowej kontroli podudzia podczas hamowania jego wyprostu w kończynie wykrocznej podczas biegu.
| Częstą przyczyną zapalenia gęsiej stopki, szczególnie u biegaczy, mogą być błędy treningowe (w tym brak rozgrzewki), przetrenowanie, lub trenowanie pomimo wyraźnej dysfunkcji stawu kolanowego i ograniczonych zakresów ruchu, a także niewłaściwa technika wykonywanych ćwiczeń oraz źle dobrane buty biegowe. |
Jak leczyć gęsią stopkę?
W początkowym stadium, przy dużych dolegliwościach bólowych, stosuje się zmniejszenie obciążeń treningowych tak, by nie prowokowały ani nie nasilały dolegliwości. Możliwe jest schładzanie bolesnego obszaru oraz umieszczanie poduszki pomiędzy kolanami w trakcie snu. Postępowanie fizjoterapeutyczne obejmuje rozluźnianie mięśni wchodzących w skład gęsiej stopy. Wprowadzany jest również stretching oraz ćwiczenia wzmacniające grupę mięśni przywodzicieli oraz mięsień czworogłowy jako podstawowy aparat stabilizujący staw kolanowy. W szczególności istotne jest wzmacnianie mięśnia obszernego przyśrodkowego. Przy doborze ćwiczeń ważna jest analiza biomechaniki ciała w celu określenia przyczyny powstawania dolegliwości. Częstym narzędziem wykorzystywanym przez fizjoterapeutów do tego celu są testy funkcjonalne.
Podczas rehabilitacji szczególnie ważna jest analiza biomechaniki ciała w celu zdefiniowania przyczyn dolegliwości. Znajdź fizjoterapeutę z Rehasport w popularnych lokalizacjach: |
Gęsia stopka - ćwiczenia
Ćwiczenie 1. Rozciąganie przedniej części biodra
Klęk jednonóż. Należy zwrócić uwagę, aby miednica była w prawidłowym ustawieniu poprzez podwinięcie kości ogonowej. Ruch tułowiem w przód tak, aby rozciągał się przód uda.
Ćwiczenie 2. Rozciąganie mięśni pośladkowych
W siadzie prostym jedna noga wyprostowana, druga zgięta w kolanie, ustawiona po bocznej stronie kolana nogi wyprostowanej. Należy zwrócić uwagę aby kręgosłup był wyprostowany. Wykonujemy ruch rotacji tułowia w stronę nogi zgiętej tak, aby poczuć rozciąganie w pośladku.
Ćwiczenie 3. Rozciąganie wewnętrznej strony uda
W siadzie rozkrocznym, kolana trzymamy wyprostowane. Należy zwrócić uwagę, aby kręgosłup lędźwiowy był wyprostowany. Z pozycji wyjściowej wykonujemy ruch skrętny tułowia.
Ćwiczenie 4. Rozciąganie mięśni kulszowo-goleniowych
W leżeniu na plecach, noga dolna prosta w kolanie leży na podłożu. Noga górna oparta o ścianę. Powinna być wyprostowana w kolanie tak, aby udo pozostało w pozycji pionowej. W tej pozycji należy pozostać ok. 30-40 sekund
Ile trwa leczenie zapalenia gęsiej stopki?
Mówi dr Dominik Sojak (ortopeda Rehasport w Gdańsku)
- Zawsze zaczynamy od rehabilitacji i fizykoterapii, polegającej na działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym, a także terapii manualnej i rozciąganiu. Jeśli przez 4-6 tygodni nie mamy wyraźnego efektu w leczeniu, przy dodatnim obrazie ultrasonograficznym, decydujemy się na ostrzyknięcie kaletki.
- Ostrzyknięcie kaletki. Podanie zastrzyku sterydowego może odbywać się pod kontrolą USG, jest dokładniejsze, jednak w przypadku gęsiej stopki nie jest to konieczne. Lekarz ortopeda może podać lek bezpośrednio. Najczęściej podaje się tylko jeden zastrzyk, który w zupełności powinien wystarczyć, aby znieść dolegliwości, albo doprowadzić je do takiego poziomu, które nie są uciążliwe dla pacjenta i które można jeszcze doleczyć rehabilitacją. W stanie ostrzejszym dopuszcza się podanie do trzech zastrzyków w odstępach kilkutygodniowych. Ważne jest, aby po ostrzyknięciu kaletki, unikać aktywności fizycznej do ok. tygodnia. W przypadku wyczynowych sportowców, którzy nie mogą sobie pozwolić na dłuższe zaniechanie treningu, przerwa może być 2-3 dniowa. Jeśli badanie ultrasonograficzne daje obraz kaletki wypełnionej płynem, wykonujemy tzw. drenaż, usuwając płyn za pomocą strzykawki.
Podejrzewasz u siebie gęsią stopkę? Znajdź ortopedę z Rehasport w popularnych lokalizacjach: |
Gęsia stopka - jak zapobiegać
Przede wszystkim trzeba zadbać o korekcję biomechanicznych ustawień ciała poprzez wprowadzenie odpowiednich ćwiczeń dostosowanych indywidualnie przez fizjoterapeutę oraz poprawienie biomechaniki biegu. Warto również skonsultować się z trenerem w celu przygotowania odpowiedniego treningu, zarówno biegowego, zawierającego indywidualnie dostosowane obciążenia jak i treningu przygotowania motorycznego.
Gęsia stopka - gdzie szukać pomocy?
Jeśli podejrzewasz, że cierpisz na gęsią stopkę, a odpoczynek i przerwa w treningach nie pomogły to czas skontaktować się ze specjalistą. Możesz liczyć na pomoc ze strony naszych fizjoterapeutów oraz ortopedów w mieście Warszawa, Poznań, Gdańsk oraz Konin.
Powiązane artykuły:
Poznaj inne możliwe przyczyny powodujące ból kolana w pozostałych obszarach tego stawu.
Bibliografia:
- National Library of Medicine - "Pes Anserine Bursitis" - Michael Mohseni, Charles Graham
- Sports Injury Bulletyn - "Uncommon injuries: medial knee pain from the pes anserinus - part I" - Andrew Hamilton
- Wydawnictwo Lekarskie PZWL - "Medycyna sportowa - Współczesne metody diagnostyki i leczenia" - Patrick J. McMahon
